İnşaat maliyeti ve Yapı yaklaşık birim maliyeti
İnşaat maliyeti arazi, yapının büyüklüğü, planlama yeterliliği, plan biçimi, kat yüksekliği, yapının gruplandırılması, inşa edilebilirliği, yapısal detaylar ve son düzenlemeler gibi projenin üstünde direkt etkiye sahip faktörler tarafından belirlenir. İnşaat sektörü yüksek harcamalar yapılması ve ortaya çıkarılan ürünün bir defaya mahsus olması bakımından diğer sektörlerden ayrılmaktadır. İnşaat işinde bulunan pek çok aktör için doğru tahmin edilmiş maliyet, sürecin oluşması ve devamlılığı için gereklidir. Bu şekilde alternatifler maliyete bağlı oluşturulmakta ve işin finansal alt yapısı doğru şekillendirilmektedir. Yapım maliyetlerinin bilinmesi, bina imalat aşamasındaki farklı aktörler için farklı anlamlara gelmektedir. Maliyet tahmini projenin ilk aşamasında, tasarımcı için farklı alternatifler üretmek ve mal sahibi-yükleniciyi bilgilendirmek, mal sahibi için projeye yatırım yapma ya da yapmama hakkında fikir vermek, yüklenici için kar belirlemek ve maliyeti kontrol altında tutmak anlamlarına gelmektedir.
2019 yılı yapı yaklaşık birim maliyetleri
Yeni alternatif oluşturmada maliyet bilgisi önem taşımaktadır. Bir yapım projesi kararı alınırken tüm aşamaların hesaba katıldığı bir maliyet tahminine ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılacak olan proje verileri ve kaynaklar hesaba katılarak tüm iş kalemlerinin toplamının önceden tespiti maliyet tahmininin yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Maliyet tahmini ilk olarak 1950’li yıllarda Avrupa’da basit bir planlama kavramı olarak ortaya çıkmıştır. Bir binanın bitiş maliyetinin belirli şartlar altında kısa dönem tahmini olan, maliyet tahminin yapılmasındaki amaç; gelir gider kontrolü sağlamaktır. Maliyet hesaplama ile yapım maliyetinde geçerli bir fikir ve veri elde etmek amaçlanmaktadır. Yapı inşa kararının alınması ile beraber proje için harcanacak miktar bilinmek istenmektedir. Projeyi yaptıracak olan kişi, proje süreci başlamadan bu iş için yatıracağı sermayeyi bilmek istemektedir.
İnşaat maliyeti tahmini önemi
Maliyet tahmini, yapı imalatında ön tasarımdan başlayıp yapının yıkılmasına kadar yapılmaktadır . İnşaat projelerinin yatırımına ilişkin kararlar, sunulacak teklifler, ihale bedelinin hesaplanması, tasarım kararları sırasındaki maliyet kontrolü doğru maliyet tahminine dayanmaktadır. Tasarım evresindeki tahmin ile yapının hangi büyüklükte olacağı ve bu yapıyı karşılamak için gerekli sermayenin ne olacağı konusunda bilgi edinilmektedir. Proje aşamasında ölçüler ve büyüklükler belirli olacağından bu evrede yapılan tahmin ile daha doğru maliyet çıkarılacak ve yatırılacak sermaye belirlenmiş olacaktır. Eldeki tasarım verileri arttıkça maliyet tahmininin doğruluk oranı da artmaktadır. Ancak verilerin çoğalması maliyet hesaplama süresini de arttırmaktadır. Yapı projesinin karmaşık ve çok katmanlı olması maliyet tahmininin doğruluğunu etkileyen faktörlerdendir. Maliyet, doğru tahmin edildiği gibi olması gerekenden düşük ya da yüksek tahmin edilebilmektedir. Doğru tahmin, proje için olumlu sonuçlar oluştururken, düşük ya da yüksek maliyet tahmini, proje için yapılan harcamaların artmasına neden olabilir.
Düşük maliyet tahminleri, harcamaların düşünülenden fazla olması anlamına gelmektedir. Yetersiz iş planı yapılması ve önemli iş kalemlerinin maliyete dahil edilmemesi düşük maliyet oluşturulmasına neden olmaktadır. Yüksek maliyet tahmininde ise proje daha az harcamayla inşa edilmiş gibi görünse de ekstra bütçe yine harcanacaktır. Daha az maliyetle yapılabilecek yapı daha çok maliyetle yapılmaktadır. Yapım maliyetlerinin sonuç maliyete yakın olarak tahmin edilebilmesi hem mal sahibi hem de yüklenici açısında önemlidir.
İnşaat planlama aşamasında, maliyet tahminde yapılan hatalar projenin yapılabilirliğine ilişkin yanlış fikirlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Maliyet tahmini projenin tasarım aşamasında itibaren projenin yapılabilirliğine ilişkin en önemli bilgiler veren bir kriterdir. Geleneksel yöntemler ile yapılan tahminin yerine bilgisayar destekli modeller kullanılarak, maliyet tahmininde daha doğru sonuçlar alınmaktadır.