Riskli yapı tespit ve yıkım süreci
6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu’na tabi olmanın şartı ya bahsi geçen binanın riskli yapı olması ya da riskli alan içersinde yer alması gerekmektedir. Riskli alanlardaki uygulama belediyeler ya da idareler tarafından yönetilir. Riskli yapı sahipleri için kentsel dönüşüm sürecinin nasıl olacağından bahsedeceğiz. Kanun kapsamında, riskli yapı belirlenmesindeki ilk adım binada oturanlardan birinin başvurusu ile yapının risk ölçümü (karot çalışması) yapılmasıdır.
Risk tespit başvurusu, Bakanlığa, Büyükşehir veya İlçe Belediyelerine, İl Özel İdarelerine ve Bakanlıkça lisanslandırılmış olan özel yapı denetim kuruluşlarına yapılabilmektedir. Yapının riskli ya da depreme karşı dayanıklı olup olmadığı iskli yapılar gözlemsel olarak değil, 02.07.2013 tarih ve 28695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar hükümleri ve 06.03.2007 tarihli ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik kapsamında yapılacak çalışmalara göre tespit edilir.
Kentsel dönüşüm hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.
Riskli yapı tespit süreçleri
Alınan risk raporu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulmasıyla beraber riskli yapı tespit süreci aşağıdaki gibi devam eder.
1) Risk tespit başvurusu malikler tarafından ilgili kuruma (Çevre ve şehircilik il müdürlükleri, Lisanslandırılmış kurum ve kuruluşlar, İl özel idareleri ve Belediyeler) yapılır.
2) İlgili kurum incelemeleri yapar ve risk raporu çıkarır. Alınan risk raporu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulur.
3) İlgili tapu müdürlüğünce, söz konusu yapı ile ilgili olarak tapu kütüğüne “riskli yapı” belirtmesi işlenir ve durum hak sahiplerine tebliğ edilir. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karara karşı Müdürlüğe itiraz edilebilir, 60 günden az olmamak üzere yıkım konusunda hususlara yer verilir.
4) İtiraz bir teknik heyet tarafından değerlendirilir. Eğer itiraz dilekçesi kabul edilirse durum aynı şekilde tapu müdürlüğüne bildirilir.
5) Riskli yapı tespit raporuna karşı, Bakanlığa yapılan itiraz başvurusunun reddedilmesi halinde, riskli yapı kararı idari yönden kesinleşmiş olur. Bu durumda Kentsel Dönüşüm İl Müdürlüğü tarafından gönderilen tebligat ile bina 60 gün içerisinde boşaltılır.
6) Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından verilen 60 günlük sürede bina yıkılmadığı takdirde 30 günlük ek süre verilir. İdare tarafından verilen süreler içinde bina yıkılmadığı takdirde yıkım işlemleri yasa gereğince Belediye veya diğer mülki idareler tarafından yapılır.
7) Bakanlık tarafından verilen 90 günlük süre içerisinde bina yıkılmadığı takdirde binanın su, elektrik ve doğalgaz bağlantıları kesilir. Yani süresi içerisinde yıkım işi bitirilmediği takdirde bina fiilen kullanılamaz hale gelmiş olur. Daha sonra bu binalar Bakanlık tarafından ya yıkılır ya da yıktırılır.
8) Arsa haline gelen taşınmaza yeni yapılacak binaya ilişkin karar süreçleri yıkımdan sonra başlar. Bu konuda en çok merak edilen üçte iki çoğunluğun kararı, yıkım sonrasındaki aşamada önem arz etmektedir. Üçte iki çoğunluğun kararı, binanın yeniden inşa edilmesi noktasında müteahhitle yapılacak anlaşmaya yön verir.
9) En az üçte iki çoğunluk ile üzerinde anlaşılan kararlar müdürlüğe gönderilir.
10) Satış ve tahsis işlemleri onaylanınca uygulamaya geçilmiş olur.
