Plastik Rötre ve Kuruma Rötresi olayları
Betonda kısmen ya da tümüyle sertleşme süresince, başlangıç harç durumundaki su içeriğinin bazı fiziksel ve/ veya kimyasal olaylarla azalmasının neden olduğu 3 boyutlu hacim küçülmesi rötre yani büzülme olarak tanımlanmaktadır. Beton kalıpları veya zemin tarafından suyun emilmesi, çimento hidratasyonu, karbonatlaşma ve buharlaşma su içeriğinin temel azalma nedenleridir. Rötre çeşitleri plastik, termik, otojen, karbonatlaşma, kuruma ve negatif rötredir.
Plastik rötre taze betonun yerine yerleştirme işleminden sonraki birkaç saat içerisinde beton tamamen sertleşmeden önce ve henüz plastik kıvamdayken beton yüzeyinde oluşan rötre türüdür. Beton yüzeyindeki suyun çok hızlı buharlaşması plastik rötreye neden olmaktadır. Beton yüzeyindeki suyun buharlaşma hızı, betonun terleme hızından daha fazla olduğu takdirde, beton yüzeyi kuruyarak büzülür. Su/çimento oranı düşük betonlarda beton yüzeyindeki su miktarı az olduğundan rötre oluşumu olasıdır. Buharlaşma hızı, betonun sıcaklığına, havanın sıcaklığına, bağıl nem miktarına ve rüzgâr hızına bağlıdır.
Plastik Rötre Nedir?
Konumlandırılmış harçta kısa bir süre sonra yüzeydeki hızlı su kaybına bağlı olarak yüzeyaltı kısmıyla ortaya çıkan büzülme farklılığının neden olduğu ve çoğunlukla oldukça yüzeysel sayılabilecek (2- 3 mm genişlik ve 10 mm’den daha az derinlikteki) çatlamalar plastik rötre kaynaklıdır. Harcın alt kısmının plastik özelliğini devam ettirmesi sırasında yüzeyde hava ve beton sıcaklığı farkı, nispi nem miktarı ve rüzgarın bireysel ve birleşik etkileri altında buharlaşma hızının 0.5 m/sa değerini aşmasıyla oluşan büzülme şeklindeki olaya plastik rötre denir.
Hızlı buharlaşmanın neden olduğu kurumayı engellemek üzere doğru bir kür uygulaması ya da yüzeyde ıslak çuval ve plastik örtüler kullanılması gerekmektedir.
Sıcaklık, nem ve rüzgar rötre düzeyini etkilemektedir. Sıcaklık ve rüzgar hızının buharlaşma miktarını artırması rötre miktarını da yükseltmektedir. Nispi nemin düşüklüğü rötre miktarını artırırken yüksek nispi nem düşük rötreye neden olmaktadır. Yüzey alanı-hacim oranı yüksekliği ileri düzeyde kurumaya ve dolayısıyla rötrenin fazlalaşmasına yol açmaktadır.
Kuruma Rötresi Tanımı
Betonun kuruması ile beton hacminde meydana gelen büzülmeye kuruma büzülmesi denilmektedir. Beton ilk yaşlarda suyunu daha hızlı kaybeder, buharlaşma hızını etkileyen faktörler devam ettikçe toplam su kaybı zamanla arttığından büzülme miktarında da artış görülmektedir.
