İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir? Hedefleri Nelerdir?

İş yerinde fiziksel çevre koşulları, çalışılan ortamdan kaynaklı işçilerin yaşayabilecekleri mesleki sorunları ve sağlık sorunlarının minimuma düşürülmesi veya yok edilmesi amacıyla çalışmalar ve analizler ve yapılmasına iş sağlığı denilmektedir. İş sağlığı ve iş güvenliği tam manasıyla sağlanılması için iş ortamlarında oluşabilecek tehlikeleri, insan ve çevre sağlığına zararlı olabilecek etmenlerin risk ve tehlike çözümlemesi yapılarak yok edilmesi gerekir.

ILO ve WHO tanımlaması şu şekildedir: İnsanların ruhsal, fiziksel, sosyal ve moral açıdan tam iyilik hallerini sağlanılması ve en yüksek seviyelerde sürdürülmesi, iş şartları ve maruz kalınan sakıncalı maddeler sebebiyle işçinin sağlığına gelebilecek zararlara mâni olunmasını ve ayrıca çalışanın fiziksel niteliklerine göre uygun yerlere ayarlanmasını, işin çalışana ve çalışanın işe uymasını hedefleyen tıp bilimi olarak tanımlamaktadır. Bu zamanlarda iş güvenliği, bilim dalı olarak teknik hale gelmiştir. Matematik, mühendislik, istatistik, iktisat, sosyal, psikoloji, ergonomi ve sosyoloji gibi bilimlerden faydalanmaktadır. İş güvenliği işçilerin yanında, işletmenin güvenliği ve üretimin güvenliğini de sağlamış olur. İş güvenliği bir olay yaşanmadan kazaları önlemektedir.

İş kazalarının neden olduğu maddi ve manevi kayıpları en aza düşürebilmek için, bilimsel araştırmalarla güvenlik tedbirlerinin sağlanması ve uygulanması yönündeki çalışmalar iş güvenliğini tanımlamaktadır. İş güvenliği, işçilerin, üretimin ve işletmelerin her türlü zarar ve tehlikelere kaşı korunmasını hedefler. Türkiye’de ve Dünya’da iş ve işçi kazaları çok önemli bir sorun olarak ortaya çıkıyor. İş kazaları binlerce insanın yaşamını yitirmesine, sakat kalmasına ve çok büyük derecede ekonomiksel kayıplara yol açmaktadır. Bu bağlamda en büyük iş kazaları inşaat sektöründe olmaktadır.

İnşaat sektörü bu yüzyılda ilerleyen teknolojiyle beraber büyük değişimler yaşamıştır. Eskiden çok uzun zamanda yapılan işler, özel inşaat malzemelerinin ve makinaların var olmasıyla beraber daha kısa sürede yapılır olmaktadır. İnsanların 150 yıl önce belki de düşünemeyeceği büyüklükte yüksek katlı binalar, havaalanları, sanayii tesisleri ve barajlar kısa zamanda yapılmaktadır. Teknolojide görülen büyümeler, inşaat sektöründeki gereçlerin de çeşitlerini artırmıştır. Isı yalıtımının yapıldığı, fırtınalara rüzgâra, depreme karşı daha çok dayanıklı ve sağlam yapıların inşası yapılmaktadır. Komplike yapılar çoğalıp gelişiyor fakat buna oranla iş güvenliği zafiyeti de artmaya başlıyor. Artan bu zafiyet neticesinde iş kazaları meydana geliyor ve bir kısım ölümle sonuçlanırken, bir kısmı da sağlık bütünlüğüne zarar veriyor.

İş sağlığı ve güvenliğinin ülkelere etkisi

İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Hedefleri

İş güvenliğinde ana hedef, İşlerden dolayı ya da yapılan işler esnasında iş kazası olma olasılığını minimuma düşürmek, çalışma ortamından kaynaklı yaşanabilecek sağlık sorunlarına mâni olmak ve meslek hastalığına neden olacak işlerde tedbirler alınmasıdır. Bir başka deyimle, şahısların bir işe başlamadan öncekiyle işi bitirdikten sonra sağlık durumunda değişiklik olmaması istenilmektedir. Bu koşulların sağlanması için alınacak güvenlik önlemleri bütün iş için farklı olmaktadır. İş sağlığı ve iş güvenliği, bütün çalışma ortamında, bütün meslekte, bütün yaşam alanlarında yani hayatın tüm alanında tüm insanların tüm çevrenin sağlığının bozulmasını önlemek ve daha elverişli sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmayı hedeflemektedir.