En çok tercih edilen Kiriş Deneyleri
Kiriş deneyleri çekip-çıkarma deneylerinin eğilmeye çalışan elemanda ki gerçek durumu yansıtamamasından dolayı ortaya çıkmıştır. Özellikle eğilmede çekme çatlaklarının aderans davranışlarını etkilediği gerçeği göz önünde bulundurulduğunda çekip-çıkarma deneylerinin kiriş testlerinden daha az güvenilir olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.
Bilim insanları tarafından tavsiye edilen Kiriş Deneyleri
Bureau of Standards deneyi,
Teksas Çıkmalı Kiriş deneyi,
Mafsallı Kiriş deneyidir.
Bureau of Standards Deneyi: Eğilmede aderans dayanımının belirlenmesinde kullanılan bir deneydir. Bu deneyde Bureau of standard deney elemanında kesme kırılmalarını önlemek amacıyla çok fazla etriye kullanmakta ve bu durum aderansı büyük ölçüde etkilemektedir. Bu sebeple gerçekçi sonuçlar elde etmek zorlaşmaktadır.
Teksas Çıkmalı Kiriş deneyi: Kenetlenme boyu incelenen donatının çok geniş bir beton kütle içerisine gömülmüş olması bu deneyin sakıncalarını arttırmaktadır. Bu deney düzeneğinde önemli olan nokta, donatıyı saran betonun sınırlayabilecek olan mesnetin yerel basınç gerilmesinin önlenmesidir ve yarılarak göçmenin önlenmesi ortadan kaldırılmaktadır.
Mafsallı Kiriş Deneyi: Ortasında mafsal bulunması bu deneyi Bureau of standard deneyinden ayırmaktadır. Mafsallı kiriş deneyinde kullanılan mafsalın amacı ise donatıda oluşan F kuvvetinin doğru olarak hesaplanabilmesini sağlamaktır. Kiriş ortasından uygulanan düşey P yükü altında, çekme bölgesindeki donatının betondan sıyrılmalarının tespiti amacı ile yapılmaktadır. Uygulanan düşey sonucunda aderans davranışı belirlenen donatıda meydana gelen F çekme kuvveti belirlenmektedir. Uygulanan düşey yükler yük hücresi (Loadcell) ve bu yüke karşılık oluşan sıyrılma değerleri ise doğrusal potansiyometrik yerdeğiştirme ölçerler yardımıyla ölçülmektedir.
Deneye başlamadan önce çelik mafsal kirişin ortasına yerleştirilmektedir. Burada mafsal kullanılmasının amacı, iki kısımdan oluşan kiriş deney numunelerinin üst kısmında basınç oluşturmak ve donatıdaki gerilmeyi doğru bir şekilde hesaplayabilmektir. Teknik literatürde donatının betona göre 0,25 mm.’lik sıyrılmasına karşılık gelen aderans gerilmesi emniyetli aderans gerilmesi olarak kabul edilmektedir. Liége Üniversitesi standartları ise bu değeri 3 mm olarak belirlemiştir. Deneyler sırasında betonun içyapısından ve yüklemelerden dolayı donatıların iki ucunda farklı sıyrılma değerleri oluşması durumunda, emniyetli tarafta kalmak amacıyla, büyük olanı dikkate alınmaktadır.
