Binalarda ısı yalıtımı ve yalıtım malzemeleri
Binalarda ısı yalıtımı bina içerisindeki termal konforun sağlanarak dış ortam ve iç ortam arasındaki ısı alışverişini minimum seviyeye indirilmesidir. Isı yalıtımı, aynı zamanda binaların işletme maliyetlerini azaltmak için de uygulanmaktadır. Isı yalıtımının amacı, enerji maliyetlerini azaltmak ve bina dış kabuğunu oluşturan malzemelerin yoğuşmanın oluşturacağı olumsuz etkileri en aza indirmesini sağlayarak binanın işletme maliyetlerinin azaltılmasıdır. Nihai etkisi ise enerji tüketiminin azalması ile birlikte çevrenin daha az kirlenmesidir. Ülkemizde binalarda ısı yalıtım kuralları TS 825 tarafından belirlenmiştir. TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları binalarda ısı kaybının olduğu yapı bileşenlerini dış ortama bitişik duvar, bina tabanı, bina tavanı, pencereler ve dış kapı olarak belirlemiştir. Ülkemizde enerji tüketimininin %35’inden binala sorumludur. Binalarda enerji kullanımının en az %50’si ısıtma ihtiyacını karşılamak üzere harcanmaktadır.
Binalarda yaşam ortamını konfor sıcaklığına ulaştırmak ve bu sıcaklığı muhafaza etmek için gereken minimum enerji ısıtma enerjisi ihtiyacı olarak tanımlanır. Binanın yıllık enerji tüketiminin binanın ısıtılan alanına bölünmesiyle binanın yıllık enerji tüketimi hesaplanır. Isı yalıtımının niteliği ısıtma enerjisi ihtiyaçlarını doğrudan etkilemektedir.
Binalarda ısı kayıplarının büyük bir kısmı duvar, döşeme, çatı, pencere ve kapı gibi yapı bileşenlerinden meydana gelmektedir. Isı kayıplarını minimuma indirebilmek yapı bileşenlerinin yalıtımıyla mümkün gözükmektedir. Binalarda dış duvar yalıtımı, çatı yalıtımı, pencerelerde ısı yalıtımı, tesisatlarda ısı yalıtımı ve döşeme yapı elemanlarında ısı yalıtımı yapılmaktadır.
Binalarda ısı yalıtımı için kullanılan en popüler 4 malzeme
Isı yalıtım malzemeleri ısı iletkenlik katsayıları düşük olan malzemelerdir. Bir malzemenin ısı iletkenlik katsayısının düşük olması ısı geçişine karşı yüksek direnç göstermesi demektir. Piyasada en çok kullanılan ısı yalıtım malzemeleri şu şekildedir:
Ekstrüde polistren köpük (XPS): Buhar geçirmezlik özelliği yüksek, basınç kuvvetine karşı mukavemeti fazla, içinde ateş almayı engelleyici katkılar bulunduğu için yangına karşı dayanıklı günümüzde oldukça sık kullanılan ısı yalıtım malzemesidir. Hammaddesi polistrendir. Polistrenin haddelenmesi sonucunda üretilir. Haddelenme işleminden dolayı ekstrüde polistren köpük ismini almıştır.
Ekspande polistren köpük (EPS): Ekstrüde polistren köpük gibi hammaddesi polistrendir. Polistren hammadesinin şişirilmesiyle üretilmektedir. Polistrenin şişirilmesiyle birlikte malzeme içerisinde küçük boşluklar meydana gelir ve bu şekilde levhalar ısı yalıtım özelliği kazanmış olur.
Cam yünü: Silis kumunun 1200°C-1400°C sıcaklıkta ergitilmesi sonucunda elyaf haline getirilmesi ile meydana gelmektedir. Yoğunlukları kullanım yerine göre değişmektedir. Silis kumundan meydana getirilen cam yününün lifleri arasında hava boşlukları bulunmaktadır. Cam yününün su ile temas etmesi lifleri arasında bulunan hava boşluklarına su dolmasına ve ısı yalıtım özelliğini kaybetmesine neden olur. Cam yününün su ile temas ettirilmemesi gerekmektedir.
Taş yünü: Bazalt, diabez, kireçtaşı, dolomit gibi taş ve minerallerin 1300°C-1400°C sıcaklıkta cam yününün üretiminde olduğu gibi elyaf haline getirilmesitle oluşmaktadır. Basınç dayanımı cam yününe göre daha fazladır.
