Zemin durum tespiti ve Jet Grouting yöntemi
Zemin iyileştirme işlemlerine başlamadan önce inşaatın yapılacağı zemin durumunun incelenmesi gerekir. Taşıma gücü yetersizliği, permeabilite fazlalılığı, şişme ve büzülmeye eğilim, kayma direnci yetersizliği, oluşmuş konsolidasyonun devam etmesi, stabilite yetersizliği gibi statiksel sorunlar ve zemin büyütmesi, sıvılaşma, zemin yenilmesi gibi deprem kaynaklı dinamik sorunlar açısından yetersiz olan bir zemin üstüne inşa zorunluluğu olan bir yapı için üzerinde yer alacağı zeminin iyileştirilmesi, kaçınılmaz bir durumdur. İnşaat yapılacak ve potansiyel olarak sıvılaşma riski taşıyan bir zemin için yapılacak sondajlarla standart ve konik penetrasyon deneyleri ve laboratuar deneyleri ile saptanacak granülometri eğrisi, ince dane oranı, rölatif sıkılık, kıvam, yoğunluk, su muhtevası, y.a.s. seviyesi, içsel sürtünme açısı, ayrıca maksimum yer ivmesi ve hesaplanacak düzeltme katsayıları gibi sismik ve statik ölçütlere göre birçok açıdan değerlendirilip sismik hareketler sonucu oluşan periyodik kayma gerilmeleri, zeminin çevrimsel gerilme mukavemeti ile karşılaştırılır.
Jet Grouting yöntemi
Sıvılaşma riski araştırılan alan için bölgenin depremselliği, yeraltı su seviyesi durumu, alandaki hakim zemin sınıfı durumu da göz önüne alınarak sıvılaşma riski belirlenir. Sıvılaşma riski taşıyan zemin için yapılacak jet grouting iyileştirmesi için basitleştirilmiş özel yöntemle önce seçilen kolon aralıkları, çapları, taşıma gücü ve kesme kuvveti direnci açısından tahkik edilir. Seçilen kolon çap ve aralıktan sonra proje verilerine uygunluk için jet grouting iyileştirmesi öncesi denemeler yapılır, uygun enjeksiyon basıncı, nozul çapı, meme sayısına bağlı olarak uygun uygulama verileri seçilir. Uygulama sonrası özel testlerle yapılmış imalatların proje verilerini sağlayıp sağlamadığı kontrol edilir.
Jet grouting yöntemi her ne kadar maliyetli bir iyileştirme yöntemi olarak görünse de statik projede yapıların istenen davranışı göstermesi bakımından zemin için öngörülen karakteristik için tam kontrol sağlamakta, iyileştirme öncesi, sırası ve sonrası için sürekli kontrol edildiği için çok güvenli bir metod olmaktadır. Diğer iyileştirme yöntemlerine nazaran gerek inşa metodu gerekse inşa sonrası deneyleri açısından sıvılaşma faktörüne mümkün olan maksimum seviyede güvenlik oluşturmaktadır. Ülkemizde jet grouting konusunda edinilen tecrübe sayesinde yine diğer metodlara göre hata payı imalat problemleri en düşük seviyededir. Maliyetinin hesaplanabilmesi öngörülebilmesi inşaat bitim süresinin de belirlenebilmesi açısından kamu ihalelerinde çoğunlukla tercih edilen bir yöntemdir.
