Metilen mavisi deneyi

Metilen mavisi testi şantiyede veya laboratuvarda uygulanabilen ucuz ve hızlı bir metottur. Beton agregalarında 2 mm göz açıklıklı elekten geçen malzemenin kil içeriğinin belirlenmesi amacıyla metilen mavisi deneyi TS EN 933-9 standardına uygun olarak yapılabilir. Bu deney ince agrega içindeki kil miktarı hakkında boya absorbsiyonu yardımıyla fikir verebilir. Ancak, kil mineralinin çeşidi ile ilgili bilgi vermez.

Deneyin yapılabilmesi için öncelikle metilen mavisi çözeltisi hazırlanır. Litrede 10 g metilen mavisi bulunması amacıyla önce 10 g’lık metilen mavisi tozu 105°C ’de 24 saat bekletilir. Bu yöntemle tozun havayla teması sonucu tuttuğu nem uzaklaştırılmış olur. Daha sonra 1 litrelik damıtık su 40°C  ısıtılarak toz içerisine eklenir. Metilen mavisi tozunun tamamen karışması amacıyla 45 dakika karıştırılmış ve 20°C ’ ye soğutulur. Oluşturulan çözelti deneylerde kullanılmak üzere 28 günü aşmayacak şekilde tamamen karanlık ortamda tutulmalıdır.

Deneyin yapılması sırasında metilen mavisi deney seti düzeneğine ihtiyaç vardır. 500 ml damıtık suya karıştırılan 200 g etüv kurusu 2 mm elekaltı ince agrega 5 dakika boyunca 600 devir/dakika hızda karıştırılır. Takip eden 1 dakika boyunca karıştırıcı 400 devir/dakika hıza ayarlanıp 5 ml metilen mavisi çözeltisi eklenir. 1 dakikalık karıştırmanın ardından cam bir çubukla bir damla alınan süspansiyon filtre kağıdına bırakılarak mavi renkli merkezi çevreleyen açık mavi bir halka oluşması gözlenmeye çalışılır.

Halka gözlemlenene kadar 1 dakikalık periyotlarla 5 ml çözelti ilavesine devam edilip işlem tekrarlanır. Agreganın beher kilogramı başına tükettiği boya miktarının gram cinsinden ifadesi (TS EN 933 – 9),

MM = (V1 / M1 ) x 10

 Burada : M1 : Agrega numunesinin kütlesi (g), V1 : İlave edilen boya çözeltisinin toplam hacmi (ml) 10 : Kullanılan boya çözeltisinin hacmini, agreganın yüzeyde tutulan boya kütlesine dönüştürmek için kullanılır.

Kırma kireçtaşı beton agregasında var olan zararlı ince malzemenin tespitinde TS EN 933-9 standardınca önerilen metilen mavisi deneyi kullanılmaktadır. İnce agregalarda metilen mavisi değeri arttıkça ve kum eşdeğerliği değeri azaldıkça, betonun su ihtiyacı ve geçirimliğini arttırdığı, dayanımını ise azalttığı bilinmektedir.