Ekstrüzyon yöntemi ile Plastik Limit belirlenmesi ve Kıvam Limiti hesabı
Ekstrüzyon bir metal, plastik veya zemin bloğunun basınçla zorlanarak daha dar bir kesitten geçirildiği mekanik bir süreçtir. Bu yöntemde operatör hatalarını en aza indirmek için zeminlerin plastik ve likit limitlerinin yeniden tanımlanması amaçlanmıştır. Son derece basit, güvenilir, tekrarlanabilir ve ekonomiktir. Bir hazne ve basit bir tek veya üç eksenli basınç testi düzeneğine göre kolayca uyarlanabilir. Bu yöntemde bir kapatma haznesine malzeme yerleştirilir, ortada bir delik bulunan bir piston ile sıkıştırıldığında, pistondaki delikten çıkar. Hazne içine rijit biçimde yerleştirilen malzeme. Ölü malzeme zonuna eriştiğinde deforme olarak piston deliğinden çıkarılır. Zeminde plastik davranışın başladığı su muhtevası olarak da tanımlanabilir. Silindirik zemin çubukları yuvarlandığında çapı 3.2 mm (1/8 inç) olduğunda kılcal çatlaklar görüldüğü andaki su içeriğidir. Plastik limitleri belirlemek için farklı yöntemler geliştirilmiştir. Standart elle yuvarlama yöntemi büyük ölçüde deneyi yapan kişinin verimliliğine bağlıdır ve çoğu zaman tutarsız veya güvenilmez sonuçlar verebilir.
Belli bir su içeriğinde homojen şekilde karıştırılmış bir zemin malzemesi hazne içerisine hafifçe sıkıştırılarak yerleştirilir. Zemin numuesi + su karışımı içeren oda farklı yükleme hızlarına sahip bir prese yerleştirildikten sonra, piston zemini sıkacaktır ve sonunda karışım malzemesi, pistonun ortasındaki delikten çıkar. Her bir örnek için 4 ila 6 arasında değişen su içeriği ile tekrarlanır. Deney pistonunun ilerlemesi ve ekstrüzyon kuvveti sürekli olarak kaydedilir. Deneylerde 5 mm / dak yükleme hızı uygulanır. Elde edilen ekstrüzyon basıncı ve piston hareketin’den bir grafik oluşturulur. Grafiklerden elde edilen ekstrüzyon basıncı, su içeriği hakkındaki verileri göstermektedir.
En uygun doğrusal zarfın altında hiçbir nokta bulunmayacak şekilde çizilir. Aynı şekilde, ekstrüzyon basıncı-su içeriği ilişkisini temsil eden her noktanın aynı doğrusal çizgi üzerine düşmesi beklenir. Doğrusal çizgi üzerinde meydana gelen sapmaların sebebinin zemin-su karışımının deney sırasında hazne ile piston arasında beklenmedik sıkışmalardan dolayı olduğu düşünülmektedir. Numunelerin her biri için çizilen zarfın, doğrusal çizgi altında hiç bir nokta kalmayacak şekilde oluşturulmasına özen gösterilir.
Kıvam indisi , (IC) Kohezyonlu zeminlerin kıvamı, dayanıma bir yaklaşımda bulunulabilmesi için önemli bir özelliktir. Kohezyonlu zeminlerde kıvam indesi hesaplamak için su içeriği (w), likit limit (LL) ve plastik limitin (PL) değerleri kullanılarak hesaplanır. IC=(WL−W)/IP
