Çimento cinsi beton mukavemetini nasıl etkiler?
Beton mukavemetinde kullanılan çimento cinsi önemli bir faktördür ve büyük ölçüde mukavet buna bağlıdır. Betonun içinde bulunacağı duruma göre en uygun çimento cinsinin kullanılması gerekir. Puzolan katkılı çimentolarla yapılmış betonların, puzolanların beton içindeki serbest kireci bağlaması nedeniyle daha boşluksuz oldukları bilinmektedir. Bu tip çimentolar hidratasyon ısısının düşük olması gereken kütle betonlarında da tercih edilir. Erken kalıp alma, soğukta betonlama vb. erken mukavemet kazanılması istenilen özel yapılarda da yüksek mukavemetli çimento kullanılması beton dayanıklılığın artmasını sağlar.
Çimento cinsi ve dozajı son derece önemlidir.
Çimento cinsi yanında çimento miktarı da beton kalitesinin doğrudan etkiler. Çimento dozajının hem mukavemet artırıcı hem de boşluk yüzdesini azaltıcı yönde etkisi vardır. Ancak yaklaşık olarak 400 kg/m³ den sonra beton dozajının artırılması halinde artık rötre nedeni ile çeşitli sorunlar ortaya çıkar. Diğer yandan ekonomik nedenlerle çimento dozajı istenildiği kadar artırılamaz. Çimento dozajının yüksek oluşu yalnız beton mekanik mukavemetini artırmakla kalmayıp, beton yapıyı daha homojen hale getirir ve böylece kapilerite yoluyla meydana gelen geçirimliliği de azaltır.
Çimentonun asıl görevi, betonun iskeletini oluşturan kum ve çakıl tanelerini birbirine bağlamak suretiyle beton bünyesinde aderans ve kohezyonu sağlayarak betona mekanik mukavemet kazandırmaktır. Diğer koşullar aynı kalmak suretiyle, çimento dozajı artırılarak beton basınç mukavemetinde artış sağlanabilir. Çekme ve eğilme mukavemetleri ise çimento dozajının belli bir değerine kadar çimento dozajı ile birlikte beraber artmakta, bu değerden itibaren dozaj artırıldığı halde bu mukavemetlerde herhangi bir artış gözlenmemektedir.
Beton geçirimsizliği esas olarak çimento tarafından sağlanır. Çimento agregaya yapışarak bunları sıkıca bağlar ve suyun beton içine girmesini engeller. Bu nedenle mekanik mukavemetin sağlanması için gerekli olmasa bile, salt geçirimsizliği sağlayabilmek için çimento dozajının belli bir değerden aşağıda düşmemesi gerekir. Diğer taraftan rötre, çimento dozajı ile artış gösterdiğinden, dozaj belli bir değeri de geçmemelidir.
Çimento hamurunun ve taze betonun hazırlanmasında kullanılan suyun kalitesi çimento ile su arasındaki hidratasyon reaksiyonlarının oluşmasını, gelişme hızını ve buna bağlı olarak priz süresini etkileyen önemli bir faktördür. Kullanılan suyun içinde bazı tuzların bulunması halinde sertleşmiş beton yüzeyinde çiçeklenme adı verilen beyaz lekeler meydan gelmekte, estetik görünüm bozulmakta ve betonun geçirimliliğinde artış meydana gelmektedir. Bu sebeple deniz suyu donatılı ve ön gerilmeli betonarme yapılarda donatı korozyonu riskini artıracağından betonarme yapılarda kullanımından kaçınılmalıdır. Ayrıca karışım suyunda fazla miktarda bulunan kil ve silt çimento agrega ve beton-donatı arasındaki bölgede birikerek bu elemanlar arasındaki aderansı zayıflatır.
