Birim Fiyat Listesi

Birim Fiyat Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından her yılın ilk yarısında hazırlanarak Resmi Gazete’de yayımlanan Mimarlık Ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ ile maliyet hesaplamalarına esas pratik bir yöntem geliştirilmiştir. 16/7/1985 tarihli ve 85/9707 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesinin 3.2 maddesi gereğince mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin hesabında kullanılacak maliyet tablosu Kullanım amacına göre ayrılan yapı sınıflarının ortalama m² fiyatlarını belirleyerek, benzer yapı gruplarının maliyeti için referans oluşturmaktadır.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından her yıl düzenli olarak yayımlanan Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri hesabına esas 14 yapı sınıfı bulunmaktadır. Tabloda sıralaması verilen yapı sınıflarının işlevine ve karmaşıklığına göre birbirlerinden ayrılmış olduğu görülmektedir. Verilen yapı yaklaşık birim maliyetleri ve yapı sınıfı tebliğinde yapı sınıfları arasında hangi sınıfların olduğu görülmektedir. Ancak tebliğ incelendiğinde detaylı bir şekilde tüm yapı sınıf ve türlerinin bulunmadığı görülecektir. Bu sebeple maliyet hesaplanırken benzer yapıları dikkate alarak hesapla yapılmalıdır. Örneğin çok yüksek katlı ve kompleks özellikleri yoksa bir Kaymakamlık binasını, bir Tapu Müdürlüğü binasını, bir Belediye binasını 3B grubu ‘’ Belediyeler ve çeşitli amaçlı kamu binaları’’ sınıfından alabiliriz. Ancak kamu yapısı olmasına rağmen ‘’ Bakanlık binalarını’’ 4C sınıfından almak daha uygun olur.

Her ne kadar yapı sınıflarına göre ayrılmış m²/maliyet hesabı pratik bir yöntem olmasından dolayı ilk maliyet hesaplarını hızlandırsa da, çoğunlukla %100 doğru bir maliyet vermeyecektir. Çünkü maliyeti etkileyen birçok unsur vardır. Aynı kat sayısına sahip iki okul binasının taşıyıcı sisteminin farklı olmasından, birindeki malzemelerin daha pahalı malzemelerden seçilmiş olmasının maliyeti çok farklılaştıracağı bilinmelidir. Bu sebeple genellikle Kamuda ‘’Ödenek Teminine Esas Tahmini Bedel Hesabı’’ yapılırken Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri tebliği kullanılırken ödeneği çıkmış işlerde 4734 sayılı kanun kapsamında yapılacak, anahtar teslim götürü bedel işlerde uygulama projelerine göre hazırlanmış detaylı yaklaşık maliyetin güncel olarak hazırlanmış olması gereklidir.

2014 yılı başı ile 2019 yılı başı arasındaki 100 liralık bir üründeki genel artış; 100*1,7863 =178,63 TL olarak hesaplanmaktadır. Buna göre 2014 yılı başı ile 2019 yılı başı arasında Yapı yaklaşık birim maliyetleri ortalama artış oranı yüzdesel olarak %78,63 olarak görülmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan yaklaşık maliyetlerde kullanılan fiyatlar Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10. Maddesinde açıkça ortaya konulmuştur. Buna göre İdare’ler yaklaşık maliyetleri belirlerken;

1. Daha önce gerçekleşen benzer işlerdeki fiyatları,

2. Kamu kurumlarının sene başlarında yayımladığı birim fiyatları

3. Konu ile alakalı meslek odaları ve üniversitelerin yayımlanmış fiyatları

4. Konusunda uzman yükleniciler, alt yükleniciler ve kuruluşların alınacak maliyetleri

5. İdarenin piyasa araştırması sonucu tedarik ettiği fiyatları, Kullanabilmektedir.

Ancak yaklaşık maliyetleri hazırlarken, elde hazır olan birim fiyat kaynağını kullanmanın işleri hızlandırması, piyasadan fiyat toplamanın gerçek fiyatları yansıtıp yansıtmaması endişesi ve fatura toplamanın zorlu bir süreç olması, ayrıca diğer yaklaşık maliyet hazırlama yöntemlerinin de pek fazla kullanılmaması sebebiyle genellikle maliyetlerde kamu kurumlarının sene başlarında yayımladığı birim fiyatlar kullanılır. Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımladığı bu fiyatlar her sene piyasadan alınan fiyatlara paralel olarak poz tariflerine ve analizlere uygun olarak güncellenerek tekrar yayımlanır.

Yapı sektöründe kullanılan malzemeler çok çeşitlilik göstermektedir. Kalite, sağlamlık, dayanıklılıkla beraber kolay ulaşılabilirlik ve düşük fiyat malzemelerde en çok aranılan özelliklerdendir. Yurt içinde yerli ürünler ile üretilen yapı malzemeleri ile yurt dışında ham maddesinin üretilip yurt içinde birleştirilen ürünler genellikle daha ucuza mal olurken, yurt dışından ithal edilen malzemelerin fiyatları çok daha yüksek olabilmektedir. İthal edilen malların alış verişinin dolar/euro ile yapılması döviz kurlarındaki küçük dalgalanmaların bile iç piyasalarda hissedilmesine neden olur.